Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

dativus ethicus

  • 1

        gen. tuī, dat. tibi or tibī, acc. and abl. tē; plur nom. and acc. vōs, gen. vestrūm or vostrūm, gen obj. vestrī or vostrī (fem. vostrarum, T.); dat. and abl. vōbis, pron pers.    [with sing. cf. Gr. σύ; Germ. du; Engl. thou], thou, you: Tu si hic sis, aliter sentias, T.: tu mihi etiam legis Portiae, tu C. Gracchi, tu horum libertatis mentionem facis: Neque postulem abs te, ni ipsa res moneat, T.: vosne veli<*> an me regnare era, Fors: vestri adhortandi causā, L.: Solve metūs, et tu Troianos exue caestūs, V.: nec amores Sperne puer neque tu choreas, H.—Made emphatic by a suffix (only in the forms tute, tutimet, tibimet, tete, vosmet, and vobismet): ut tute mihi praecepisti: tibi si recta probanti placebis, tum non modo tete viceris, etc.: tutimet mirabere, T.: quod (consilium) vosmet ipsi attuleritis, L.—Colloq. in dat., to suggest the interest of the person addressed in the remark ( dativus ethicus): scin ubi nunc sit tibi Tua Bacchis? T.: ecce tibi est exortus Isocrates: en vobis, inquit, iuvenem, etc., L.—Plur., when more than one person is addressed, though with a noun in the sing: vos, vero, Attice, et praesentem me curā levatis, et, etc.: vos, Romanus exercitus, ne destiteritis impio bello! L.: Vos, o Calliope, precor aspirate canenti, i. e. you, Muses, V.—As subst. (colloq.): mea tu, my darling, T.
    * * *
    you, thee

    Latin-English dictionary >

  • 2 tu

    (old form of the gen. sing. tis, Plaut. Mil. 4, 2, 42; id. Trin. 2, 2, 62; id. Bacch. 5, 2, 87; id. Ps. 1, 1, 6; acc. ted, id. As. 2, 2, 33 et saep.; gen. plur. vestrorum or vostrorum, Pac. ap. Non. 85, 5; Plaut. Most. 1, 3, 123; fem. vostrarum, Ter. Heaut. 2, 4, 6; v. ego init.), pers. pron. [Sanscr. tva, tvam; Gr. su; Dor. tu; Goth. thu; Germ. du; Engl. thou, etc.], thou.
    I.
    In gen.: nec pol homo quisquam faciet impune animatus Hoc nisi tu, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 101 Vahl.); imitated by Verg. A. 9, 422: unus erit quem tu tolles in caerula caeli Templa, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 6 Müll. (Ann. v. 66 Vahl.):

    tu mihi etiam legis Portiae, tu C. Gracchi, tu horum libertatis, tu cujusquam denique hominis popularis mentionem facis,

    Cic. Rab. Perd. 4, 13:

    nec dulces amores Sperne puer, neque tu choreas,

    Hor. C. 1, 9, 16:

    ego tu sum, tu es ego: uni animi sumus,

    Plaut. Stich. 5, 4, 49:

    mei te rogandi et tui respondendi mihi (labor),

    id. Ps. 1, 1, 4.— Fem.:

    cum tui videndi est copia,

    Plaut. Truc. 2, 4, 19:

    neque mei neque te tui intus puditum est,

    id. Bacch. 3, 1, 12; cf. id. ib. 3, 1, 19:

    quia tis egeat, quia te careat,

    id. Mil. 4, 2, 42:

    tibi aras. tibi occas, tibi seris, tibi eidem metis,

    id. Merc. 1, 1, 71:

    quot pondo ted esse censes nudum?

    id. As. 2, 2, 33 et saep.: vosne velit an me regnare era, Fors, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 203 Vahl.):

    si quis quid vostrum Epidamnum curari sibi Velit,

    Plaut. Men. prol. 51:

    vestri adhortandi causā,

    Liv. 21, 41, 1:

    istanc tecum conspicio simul,

    Plaut. Am. 2, 2, 112:

    stulta multum, quae vobiscum fabuler,

    id. Mil. 2, 5, 33.—
    2.
    Emphatic.
    (α).
    Jam tibi cerebrum Dispercutiam, excetra tu, Plaut. Cas. 3, 5, 24 sq.:

    neque postulem abs te, ni ipsa res moneat,

    Ter. And. 3, 3, 19:

    nec enim illa studia deserui, quibus etiam te incendi,

    Cic. Fat. 2, 3:

    tu si hic sis aliter sentias,

    Ter. And. 2, 1, 10.—
    (β).
    Esp. in opp. to another pron. pers.:

    id mihi da negoti: tu tamen Perge, etc.,

    Ter. And. 3, 2, 41:

    an mihi potest quicquam esse molestum quod tibi gratum futurum sit?

    Cic. Fat. 2, 4:

    nos patriam fugimus... tu, Tityre, lentus, etc.,

    Verg. E. 1, 4; Hor. Ep. 1, 10, 6.—
    (γ).
    Poet., in second clause of a command, etc.:

    solve metus, et tu Trojanos exue caestus,

    Verg. A. 5, 420; cf. id. ib. 5, 691; 6, 365; Hor. C. 1, 9, 16.—
    B.
    With an emphatic -te or -met suffixed (only in the forms tute or tutemet, tibimet, tete, vosmet, and vobismet): o Tite, tute, Tati, tibi tanta, tyranne, tulisti, Enn. ap. Prisc. p. 947 P. (Ann. v. 113 Vahl.): bene mones: tute ipse cunctas, id. ap. Non. 469, 25 (Com. v. 3 Vahl. p. 153): Al. Quae ex te audivi: ut urbem maximam Expugnavisses regemque Pterelam tute occideris. Am. Egone istuc dixi? Al. Tute istic, etiam astante hoc Sosia, Plaut. Am. 2, 2, 114 sq.:

    tute ipse his rebus finem praescripsisti, pater,

    Ter. And. 1, 1, 124:

    utere igitur argumento, Laeli, tute ipse sensus tui,

    Cic. Rep. 1, 38, 59:

    tute,

    id. Div. in Caecil. 8, 27; 10, 31:

    ut tute mihi praecepisti,

    id. Fam. 1, 8, 2:

    tute scis—si modo meministi—me tibi tum dixisse, etc.,

    id. Att. 12, 18, a, 2.— Acc.:

    uxor, si cesses, aut te amare cogitat Aut tete amari,

    Ter. Ad. 1, 1, 8; so,

    tete,

    id. Phorm. 3, 1, 3:

    tibi si recta probanti placebis, tum non modo tete viceris, etc.,

    Cic. Tusc. 2, 26, 63:

    nisi quid tibi in tete auxilii est, absumptus es,

    Plaut. Ep. 1, 1, 76:

    tutemet mirabere,

    Ter. Heaut. 2, 3, 133:

    tutemet in culpā cum sis,

    Lucr. 4, 915:

    tutemet a nobis... quaeres,

    id. 1, 102:

    tibimet ipse supplicia irroga,

    Sen. Hippol. 1222:

    ita vosmet aiebatis,

    Plaut. Capt. 3, 5, 18:

    atque hoc vosmet ipsi, scio... haud aliter id dicetis,

    id. Most. 1, 2, 13: vos quoque in eā re consilio me adjuvate:

    nullum libentius sequor quam quod vosmet ipsi attuleritis,

    Liv. 34, 17, 9; 3, 56, 3 Drak. N. cr.
    II.
    In partic.
    A.
    Tibi, as a dativus ethicus (cf. Ruddim. II. p. 126, n. 44):

    alter tibi descendit de palatio et aedibus suis,

    Cic. Rosc. Am. 46, 133:

    ecce tibi exortus est Isocrates,

    id. de Or. 2, 22, 94; so,

    ecce tibi,

    id. Sest. 41, 89; id. Att. 2, 15, 3:

    hic Marius veniet tibi origine parva,

    Sil. 13, 854:

    haec vobis ipsorum per biduum militia fuit,

    Liv. 22, 60 et saep.—
    B.
    Vos, addressed to one person as a representative of more than one, or with a collective noun in the sing.:

    vos, vero, Attice, et praesentem me curā levatis, et, etc.,

    Cic. Brut. 3, 11:

    sed quid hoc loco vos inter vos, Catule?

    id. de Or. 2, 73, 295; id. Dom. 31, 83:

    vos, Romanus exercitus, ne destiteritis impio bello?

    Liv. 7, 40, 12 Drak.:

    vos, Gaetulia sueta, etc.,

    Sil. 3, 287:

    vos, o Calliope, precor aspirate canenti,

    i. e. you, Muses, Verg. A. 9, 525; imitated by Sil. 12, 390.—
    C.
    Gen. plur. for poss. pron.:

    majores vostrum,

    Sall. C. 33, 3:

    hac vestrum frequentiā,

    Cic. Agr. 2, 21, 55; id. Phil. 4, 1, 1:

    quantus consensus vestrum,

    id. ib. 5, 1, 2:

    contra urbis salutem omniumque vestrum,

    id. Cat. 2, 12, 27.—
    D.
    Mea tu, my love, my dear, my darling, in familiar language, Ter. Eun. 4, 3, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > tu

См. также в других словарях:

  • Dativus ethicus — Da|ti|vus ethi|cus [...vus ...kus] der; , ...vi ...ci [...vi ...tsi] <aus lat. dativus »Dativ« u. ethicus, dies aus gr. ēthikós »das Gemüt betreffend«> freier Dativ, drückt persönliche Anteilnahme vom Mitbetroffensein des Sprechers aus (z.… …   Das große Fremdwörterbuch

  • Dativus ethicus — Da|ti|vus ethi|cus, der; , …vi …ci [zu lat. ethicus, ↑ ethisch]: freier Dativ der inneren Anteilnahme (z. B. Du bist mir ein geiziger Kerl!) * * * Da|ti|vus ethi|cus, der; , ...vi ...ci [zu lat. ethicus, ↑ethisch]: freier Dativ der inneren… …   Universal-Lexikon

  • Dativus ethicus — Da|ti|vus ethi|cus, der; , ...vi ...ci (Sprachwissenschaft) …   Die deutsche Rechtschreibung

  • Dative case — The dative case (abbreviated dat, or sometimes d when it is a core argument) is a grammatical case generally used to indicate the noun to whom something is given, as in George gave Jamie a drink . In general, the dative marks the indirect object… …   Wikipedia

  • Dativ — Der Dativ gehört in der Grammatik zu den Kasus (deutsch Fällen). Er bezeichnet in indogermanischen, weiterhin synthetischen Sprachen das indirekte Objekt. Er kann darüber hinaus weitere Funktionen haben. Der Dativ heißt in der deutschen… …   Deutsch Wikipedia

  • 3. Fall — Der Dativ (v. lat.: datum = Gegebenes) gehört in der Grammatik zu den Kasus (dt. Fälle). Er bezeichnet in indogermanischen, weiterhin synthetischen Sprachen das indirekte Objekt. Er kann darüber hinaus weitere Funktionen haben. Der Dativ heißt in …   Deutsch Wikipedia

  • Dritter Fall — Der Dativ (v. lat.: datum = Gegebenes) gehört in der Grammatik zu den Kasus (dt. Fälle). Er bezeichnet in indogermanischen, weiterhin synthetischen Sprachen das indirekte Objekt. Er kann darüber hinaus weitere Funktionen haben. Der Dativ heißt in …   Deutsch Wikipedia

  • Wem-Fall — Der Dativ (v. lat.: datum = Gegebenes) gehört in der Grammatik zu den Kasus (dt. Fälle). Er bezeichnet in indogermanischen, weiterhin synthetischen Sprachen das indirekte Objekt. Er kann darüber hinaus weitere Funktionen haben. Der Dativ heißt in …   Deutsch Wikipedia

  • Wemfall — Der Dativ (v. lat.: datum = Gegebenes) gehört in der Grammatik zu den Kasus (dt. Fälle). Er bezeichnet in indogermanischen, weiterhin synthetischen Sprachen das indirekte Objekt. Er kann darüber hinaus weitere Funktionen haben. Der Dativ heißt in …   Deutsch Wikipedia

  • dativo — (дательный падеж | datif | Dativ | dative | dativo) Античные грамматики считали, что основная функция этого падежа – указывать на предоставление или предназначение (лат. dativus = гр. dotikê ptôsis). По отношению к лицу, название которого стоит в …   Пятиязычный словарь лингвистических терминов

  • Дательный падеж —     Падежи Склонение …   Википедия

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»